Rodzaje hodowli kur niosek w Polsce
Każdy z nas powinien zdawać sobie sprawę z tego, jak ważną rolę w naszym pożywieniu odgrywają jaja kurze. Są nieocenionym źródłem białka i energii na cały dzień. Przeciętne jajo waży ok. 50 g, a ich 100 g zawiera:
Wartość energetyczna – 155 kcal
Tłuszcze – 11 g
w tym kwasy tłuszczowe nasycone – 3,3 g
Węglowodany – 1,1 g
w tym cukry – 1,1 g
Błonnik – 0 g
Białko – 13 g.
Przez jakiś czas uważano, że zawartość cholesterolu w jajach (373 mg na 100 g) sprzyja rozwojowi miażdżycy, i zalecano ograniczenie ich spożycia. Obecnie, na podstawie badań, naukowcy z Pekinu zalecają zjedzenie jednego jajka dziennie; oczywiście dotyczy to zdrowych osób. Badanie zostało przeprowadzone na grupie liczącej ok. 500 tys. osób i wskazało, że takie spożycie zapewnia mniejsze ryzyko chorób serca i udaru niż u osób jedzących jajka rzadziej.
Czym jest jajo? Niczym innym jak muszlą rozrodczą składaną przez samicę. W uproszczeniu można je porównać do komórki jajowej samicy.
Czy jajko zawiera zarodek kurzy? W przypadku jaj z hodowli raczej nie ma takiej możliwości. Kury nie mają dostępu do kogutów, a jajka są prześwietlane, zanim trafią do sprzedaży.
Ile jajek znosi kura? W ciągu roku na farmach specjalnie wyselekcjonowana genetycznie kura znosi ok. 350 jajek, czyli mniej więcej jedno dziennie. Kury podwórkowe znoszą ok. 200 jajek w roku.
Ile żyją kury? W naturalnych warunkach ok. 10-12 lat, ale kura rekordzistka dożyła 16 lat (to więcej niż większość psów). Niestety los kur niosek jest na ogół inny, gdyż przestają składać regularnie jaja po ok. 1,5 roku życia.
Jajka można przygotować na dziesiątki sposobów, jednak uważa się, że najlepszą formą jest gotowane na miękko, gdyż ten sposób obróbki termicznej zapewnia największe korzyści dla zdrowia. Należy ograniczyć spożycie jajecznicy i jajek sadzonych, a do smażenia używać zdrowych tłuszczów roślinnych (oleju rzepakowego lub masła klarowanego).
W naszych sklepach możemy spotkać jaja klasy A – te klasy B i C nie są przeznaczone do sprzedaży detalicznej. Najważniejszym oznaczeniem na jajku jest pierwsza cyfra. Oznacza ona rodzaj chowu kur:
3 – jajko pochodzi od kury z chowu klatkowego
2 – jajko pochodzi od kury z chowu ściółkowego
1 – jajko od kury mającej dostęp do wolnego wybiegu
0 – jaja z hodowli ekologicznej.
Pozostałe oznaczenia na jajku wskazują na województwo, powiat i konkretną firmę.
Największe kontrowersje budzi chów klatkowy, choć w ostatnich latach poprawiono los takich kur i zwiększono powierzchnię przypadającą na każdą z nich. Zmieniono też dopuszczalną wysokość klatek, a także dopuszczalne nachylenie podłogi. Kury mają ograniczoną przestrzeń do życia, nigdy nie wychodzą na świeże powietrze. Duże sieci detaliczne zaprzestały już, lub zapowiadają zakończenie, sprzedaży jaj od kur hodowanych w klatkach.
Chów ściółkowy charakteryzuje się brakiem klatek – kury mogą chodzić swobodnie po całym kurniku, mają ciągły dostęp do wody i pożywienia. Nie mogą jednak wychodzić na zewnątrz.
Większość z nas jest przekonana, że kiedy kupuje jaja „z wolnego wybiegu”, to są to jajka od kur szczęśliwych – żyjących na wolności i chodzących po dworze. Niestety nie jest to do końca prawda. Kury te są chowane w podobnych kurnikach jak kury „ściółkowe”. Różnica polega na tym, że mają one możliwość wyjścia na zewnątrz. To w kurniku jednak dostają wodę oraz jedzenie i w rzeczywistości dość rzadko (o ile w ogóle) przebywają na zewnątrz.
I wreszcie jaja najwyżej cenione – od kur hodowanych sposobem ekologicznym. Kury te nie są zamykane w żadnych klatkach, muszą mieć zapewniony dostęp do terenów otwartych przez 30% swojego życia. W ich paszy nie mogą się znaleźć produkty GMO. W jednym pomieszczeniu może być nie więcej niż 3000 kur (jeśli wydawało Ci się, że to raczej pięć kur, które swobodnie biegają przed wiejską chatą, to byłeś w błędzie).